Kurban Bayramı’nda kahvaltıda kavurma, öğlen ve akşam etli yemekler yerken protein ağırlıklı besleniriz. Ancak bu dönemde özellikle kronik hastalıkları olan yaşlılar, kalp-damar hastaları, diyabet hastaları, hipertansiyon hastaları ve böbrek hastalarının dikkatli olması gerekir. Sağlıklı ve dengeli beslenme kurallarının herkes için geçerli olduğu unutulmamalı, Kurban Bayramı’nda da besin seçimine, porsiyon kontrolüne ve öğünler arası dengeye dikkat edilmelidir. VM Medical Park Pendik Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Gamze Ekinci, bayramda nasıl beslenmemiz gerektiğinden, kesilen eti saklama koşullarına kadar önemli bilgiler verdi.
HAFTADA 2-3 KEZ YİYEBİLİRSİNİZ
Günlük tüketilmesi gereken et grubu ve miktarı kişinin yaşına, kilosuna, boyuna, cinsiyetine, hastalık ve kan değerlerine, hatta ekonomik alım gücüne göre değişiklik gösterebilir. Kırmızı et; iyi kalite hayvansal proteinin yanı sıra, demir, çinko, fosfor, magnezyum mineralleri ile B12, B6, B1 ve A vitaminleri içermektedir. Besleyici içeriğinin yanı sıra, etlerin doymuş yağ ve kolesterol içerikleri de yüksektir. Görünür yağlar ayrılsa dahi kırmızı etin ortalama yağ içeriği yüzde 20’dir. Bu nedenle kırmızı eti haftada en fazla 2-3 kez tüketmekte fayda var.
KIYMA VEYA KUŞBAŞI YAPIP SAKLAYIN
Yeni kesilen ve bekletilmeden pişirilen hayvan etlerindeki sertlik hem pişirmede hem de sindirimde zorluk yaratır. Midede şişkinlik, hazımsızlık gibi sıkıntılara neden olur. Özellikle sindirim sorunları çeken kişiler, taze kesilmiş eti en az 24 saat beklettikten sonra tüketmelidir.
Etler büyük parçalar şeklinde değil kıyma, kuşbaşı gibi küçük parçalara ayrılıp, buzdolabı poşetlerine koyularak buzdolaplarının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Etler, buzdolabında -2 derecede 1-2 hafta, derin dondurucuda ise -18 derecede daha uzun süre saklanabilir. Pişirmek için buzluktan çıkartılan etler, yine buzdolabının alt raflarına indirilerek çözdürülmeli, çözdürülen et hemen pişirilmeli, tekrar dondurulmamalıdır. Dondurulup çözünen ette bir miktar besin değeri kaybı olabilir. Uygun koşullarda saklanmayan ve oda sıcaklığında bırakılan ette mikroorganizmalar üremeye başlar ve bu mikroorganizmalar ishal, mide krampları gibi çeşitli mide bağırsak hastalıklarına yol açar.
HAŞLAMA YAPIN, YANINDA DA SALATA!
Pişirme yöntemi olarak; haşlama, fırın ve ızgara gibi sağlıklı yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan ve kavurma yönteminden kaçınılmalıdır. Etler mangal yapılacaksa; ateşe çok yakın kızartılmaması gerekir. Ateşe yakın pişirilen et besin kaybına uğradığı gibi kanser riskini de artırır. Ayrıca çok yüksek sıcaklık etteki proteinleri katılaştırarak su kaybına ve lezzetinin azalmasına da neden olur. Bayram boyunca etlerin yanında mutlaka sebze, salata ve C vitamini içeren meyve tüketilmelidir. Bu sayede hem besin çeşitliliği sağlanır hem de sebzelerde bulunan C vitamini, demirin emilimini arttırır. Et, posa içermediği için sebze ve meyvelerle arttırılan lif doyma hissini artırır ve etin aşırı tüketimini önler, üstelik bağırsak sağlığı ve kalp-damar sağlığı için de koruyucu olacaktır.
GUT HASTALARI 60 GRAMI AŞMAYIN!
Gut hastalığı, ürik asidin vücuttaki üretiminin artması veya vücuttan yeterli seviyede atılamamasıyla ortaya çıkan hiperürisemi (kanda ürik asit seviyesinin yüksek olması) durumudur. Gut hastaları veya kanda ürik asit seviyeleri yüksek kişiler Kurban Bayramı’nda daha dikkatli olmalıdır. Yüksek pürin içeren gıdaların tüketimi kısıtlanmalıdır. Kırmızı et, beyaz et ve balık, hastalığın akut dönemlerinde diyetten çıkartılır. Diğer zamanlarda ise, günlük 60 gram kadar tüketilebilir. Gut hastaları süt, peynir ve yumurta gibi protein kaynaklarını tüketebilirler. Ayrıca, idrarı alkali hale getiren sebze ve meyve tüketimine de ağırlık verilmelidir. Alkollü içecekler ise hiperürisemiye yol açtığı için kesinlikle tüketilmemelidir. Kuru baklagillerden kuru fasulye, nohut, mercimek ve bulgur ise günde 60 gram kadar tüketilebilir. Sebzelerden ise günlük olarak; ıspanak (200 gram), bezelye (60 gram), karnabahar (200 gram), mantar (50 gram) tüketilebilir. Maya, kuruyemiş, kepekli ürünler, tam yağlı peynir, yağda yumurta, sakatat (işkembe, beyin, dil, dalak vb.) gibi besinlerin ise tüketilmemesi gerekir. Beyaz ekmek veya mısır ekmeği tercih edilebilir.
SAĞLIKLI KAVURMA NASIL OLUR?
Kurban Bayramı’nın vazgeçilmez lezzeti kavurma hazırlanırken içine tereyağı, kuyruk yağı, iç yağı gibi katı yağlar eklenmemeli, et kendi suyunda, kendi yağında kısık ateşte pişirilmelidir. Kavurma ve kırmızı et öğle öğününde tüketilmeli, akşam yemeğinde ise zeytinyağlı sebze yemeği gibi posa içeriği yüksek ve daha hafif yemekler tercih edilmelidir. Pişirildikten sonra soğutulmuş kavurma etini, -18 derecede derin dondurucuda muhafaza edebilirsiniz.